Wrzesień 2007

Mocna odpowiedź w sprawie ET-22

Sektor Infrastruktury Związku Zawodowego Dyżurnych Ruchu PKP w poniżej przedstwionym piśmie stanowczo zaprotestował aby odpowiedzialność za wykolejenia lokomotyw serii ET-22 spadała na dyżurnych ruchu. Przewodniczący SI ZZDR PKP wystosował w tej sprawie pismo do Prezesa Zarządu PKP PLK S.A.
SI ZZDR PKP 99/JO/09/07
Warszawa, dnia 19.09.2007 r.
Pan
Krzysztof Celiński
Prezes Zarządu
PKP PLK S.A.

Sektor Infrastruktury ZZDR PKP zwraca się do pana Prezesa o spowodowanie w trybie pilnym cofnięcia zalecenia wydanego przez Biuro Eksploatacji Centrali Spółki PKP PLK S.A. pismem IESZ-51-01/07 z dnia 01 sierpnia 2007 roku, w sprawie jazd lokomotyw serii ET22.
Naszym zdaniem zalecenie to zostało wymuszone przez Główny Inspektorat Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego i jest co najmniej niedorzeczne, a w wielu wypadkach nierealne do wykonania przez pracowników posterunków techniczno ruchowych.
Wszyscy, lub niemal wszyscy pracownicy PKP PLK S.A. zdają sobie sprawę z tego, jaki jest na dzień dzisiejszy stan infrastruktury kolejowej.
W bardzo wielu wypadkach i na wielu stacjach obowiązuje ograniczenie prędkości do 20/h, min. właśnie ze względu na zły stan lub nadmierne zużycie rozjazdów.
Jak pracownicy posterunków ruchowych mają się stosować do owego zalecenia w przypadku jeśli jedyną możliwością przyjęcia pociągu do stacji jest jazda po rozjeździe na którym ograniczono prędkość jazdy do 20 km/h (np. przyjęcie pociągu pasażerskiego prowadzonego lokomotywą serii ET22 przy jedynej krawędzi peronowej jaka jest do dyspozycji, czy też przyjęcie jakiegokolwiek pociągu towarowego po jedynej możliwej drodze przebiegu z takim ograniczeniem).
Jak dyżurny nastawni „X” ma stwierdzić jaką lokomotywą jest prowadzony pociąg?
Czy ma każdorazowo wywoływać drogą radiową i pytać?
Jeśli tak to na najcięższych nastawniach żądamy od natychmiast zatrudnienia dodatkowych pracowników do obsługi radiotelefonów.
Wszelkie polecenia i zalecenia dotyczące bieżącej pracy i prowadzenia ruchu pociągów winny być czytelne i realne do wykonania przez personel posterunków techniczno ruchowych.
Nie wolno używać przy wydawaniu takich zaleceń sformułowań niejasnych, a tak jest w przypadku omawianego zalecenia.
Co bowiem ma oznaczać stwierdzenie „...w miarę możliwości jeśli pozwala na to organizacja pracy i sytuacja eksploatacyjna...”. Czy mamy przez to rozumieć, że jeśli „sytuacja na to nie pozwala” to pracownik nastawni ma, znając ww. zalecenie i mając świadomość tego, że dany pociąg może się wykoleić, prowadzić ruch pociągów.
Przecież to się kłóci ze zdrowym rozsądkiem, a już na pewno z obowiązującymi instrukcjami czy choćby Kodeksem Pracy.
Wydanie opisanego Zalecenia w pewien sposób powoduje ukrywanie przez Główny Inspektorat Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego faktu, że po torach poruszają się lokomotywy z wiadomymi wadami konstrukcyjnymi, natomiast z uwagi na przewoźnika (w tym wypadku z grupy PKP) nikt nie chce, lub nie ma odwagi podjąć decyzji o ich wycofaniu z eksploatacji pomimo, że stwarzają one zagrożenie zarówno dla bezpieczeństwa ruchu jak i dla drużyn trakcyjnych (w przypadku wykolejenia), a wydane, wymuszone zalecenie jest próbą przerzucenia odpowiedzialności na pracowników PKP PLK S.A. i pomimo pewnej dowolności pozostawionej pracownikom w stosowaniu się do niego, to w przypadku wykolejenia i tak odpowiedzialność ponosił będzie pracownik posterunku ruchu (dyżurny, nastawniczy, zwrotniczy).
Ponadto Zalecenie to wprost poleca pracownikom PKP PLK S.A. naruszać postanowienia Działu Czwartego i Dziesiątego Kodeksu Pracy, zarówno w zakresie obowiązków pracodawcy jak też obowiązków pracownika.
Przy takim trybie postępowania Główny Inspektorat Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego powinien zmienić jeden z członów swojej nazwy i zamiast „Bezpieczeństwa” wpisać w nazwę „Niebezpieczeństwa”.
Uważamy, że wada konstrukcyjna lokomotyw ET22 nazbyt często jest przyczyną wykolejeń czy też innych usterek i awarii jak np. rozpruwania rozjazdów pomimo jazdy po prawidłowo ułożonej drodze przebiegu oraz, że sprawny technicznie pojazd trakcyjny może poruszać się z dowolną, minimalną prędkością nawet po zużytym a dopuszczonym do eksploatacji rozjeździe.
W związku z powyższym domagamy się jak na wstępie naszego pisma, natychmiastowego wycofania opisanego zalecenia jako niezgodnego z obowiązującym stanem prawnym.
Do wiadomości:
1/ Minister Transportu
2/ Prezes UTK
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Październik 2007

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA PRACY I POLITYKI SOCJALNEJ
z dnia 27 lipca 1999 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy oraz formalnej kontroli zaświadczeń lekarskich.
(Dz.U.Nr 65, poz.743)

Na podstawie art. 68 ust. 2 ustawy dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa
(Dz. U. Nr 60, poz. 636)
zarządza się, co następuje:
§ 1
Kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby lub konieczności sprawowania przez ubezpieczonego opieki nad członkiem rodziny dokonują płatnicy składek na ubezpieczenie chorobowe, którzy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych.
Do obowiązków płatnika składek należy także kontrola formalna zaświadczeń lekarskich stanowiących podstawę zwolnienia od pracy.
§ 2
Kontrola formalna zaświadczeń lekarskich polega na sprawdzeniu, czy zaświadczenie:
nie zostało sfałszowane,
zostało wydane zgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich.
§ 3
Jeżeli w wyniku kontroli, o której mowa w § 2 pkt 1, zachodzi podejrzenie, że zaświadczenie lekarskie zostało sfałszowane, płatnik składek występuje do lekarza leczącego o wyjaśnienie sprawy.
§ 4
W razie podejrzenia, że zaświadczenie lekarskie wydane zostało niezgodnie z przepisami w sprawie zasad i trybu wystawiania zaświadczeń lekarskich, płatnik składek występuje o wyjaśnienie sprawy do terenowej jednostki organizacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
§ 5
Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy z powodu choroby polega na ustaleniu, czy ubezpieczony w okresie orzeczonej niezdolności do pracy:
nie wykonuje pracy zarobkowej,
nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy w sposób niezgodny z jego celem.
Kontrolą, o której mowa w ust. 1, obejmuje się również ubezpieczonych zwolnionych od pracy w wyniku decyzji wydanej przez właściwy organ albo uprawniony podmiot na podstawie przepisów o zwalczaniu chorób zakaźnych albo o zwalczaniu gruźlicy.
§ 6
Kontrola prawidłowości wykorzystywania przez ubezpieczonych zwolnień lekarskich od pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny polega na ustaleniu, czy:
ubezpieczony nie wykonuje pracy zarobkowej,
ubezpieczony nie wykorzystuje zwolnienia lekarskiego od pracy niezgodnie z jego celem,
poza ubezpieczonym nie ma innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, mogących zapewnić opiekę; nie dotyczy to sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.
§ 7
Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy powinna być dokonywana w miarę potrzeby, bez ustalania z góry stałych jej terminów, a nasilana szczególnie w okresach, w których występuje zwiększona absencja z powodu choroby lub sprawowania opieki.
§ 8
Osobie kontrolującej prawidłowość wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy płatnik składek wystawia imienne upoważnienie, które uprawnia do wykonywania kontroli również w miejscu zamieszkania, miejscu czasowego pobytu lub miejscu zatrudnienia osoby kontrolowanej. Wzór upoważnienia stanowi załącznik nr 1 do rozporządzenia.
§ 9
W razie stwierdzenia w trakcie kontroli okoliczności, o których mowa w § 5 i 6, osoba kontrolująca sporządza protokół, w którym podaje, na czym polegało nieprawidłowe wykorzystywanie zwolnienia lekarskiego od pracy. Protokół należy przedłożyć ubezpieczonemu w celu wniesienia przez niego uwag. Wzór protokołu stanowi załącznik nr 2 do rozporządzenia.
§ 10
Wątpliwości, czy zwolnienie lekarskie od pracy wykorzystywane było niezgodnie z jego celem, rozstrzyga właściwa jednostka organizacyjna Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, uzyskując w miarę potrzeby opinię lekarza leczącego, i wydaje w razie sporu decyzję, od której przysługują środki odwoławcze określone w odrębnych przepisach.
§ 11
Przepisy rozporządzenia stosują odpowiednio terenowe jednostki organizacyjne Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
§ 12
Traci moc zarządzenie Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 30 grudnia 1974 r. w sprawie kontroli prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy (Monitor Polski Nr 42, poz. 263).
§ 13
Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 1999 r.

Minister Pracy i Polityki Socjalnej:
L. Komołowski
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Listopad 2007

Odpowiedź w sprawie ET-22
IBR 734/58/2007
Warszawa, dnia 23 października2007r
Związek Zawodowy Dyżurnych Ruchu PKP Sektora Infrastruktury
03-734 Warszawa ul. Wileńska 2/4

W związku z wystąpieniem Związku Zawodowego Dyżurnych Ruchu PKP Sektora Infrastruktury pismem nr SIZZDR PKP 99/JO/09/07 z dnia 19 września br. dotyczącego jazd lokomotyw serii ET22-informuję :
Jednym z podstawowych zadań Głównego Inspektoratu Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego jest prowadzenie statystyki wypadków kolejowych na terenie PKP PLK S.A.. ich szczegółowej analizy i podejmowania niezbędnych środków zaradczych w celu ich wyeliminowania lub ograniczenia ich liczby.
Na podstawie danych statystycznych IBR poinformował mnie, że bardzo niepokojącym zjawiskiem w ostatnim okresie jest duża liczba wykolejeń lokomotyw serii ET22. W 2006r. zanotowano 61 wykolejeń, a w okresie styczeń-kwiecień tj. 4 miesięcy 2007r. aż 27. Blisko 60% wykolejeń lokomotyw tej serii obciąża PKP PLK S.A. z uwagi na zły stan techniczny infrastruktury, w szczególności dotyczy to rozjazdów o promieniach 190m i mniejszych, na których obowiązuje ograniczenie prędkości.
Na podstawie wieloletnich doświadczeń przy eksploatacji i utrzymaniu lokomotyw serii ET22 oraz danych statystycznych o ich awaryjności w odniesieniu do ich tendencji do wykolejania się można stwierdzić: lokomotywy tej serii wymagają szczególnej staranności w zakresie utrzymania, najsłabszym ich elementem konstrukcyjnym jest układ biegowy, a w szczególności system podparć metalowo-gumowych, lokomotywy te nie wykolejają się przy jeździe po torze i rozjazdach „na wprost” nawet przy dużych rzędu 120 km/h prędkościach, nie dochodzi do ich wykolejeń przy jazdach po rozjazdach „na zboczenie” przy prędkościach do 40km/h, jeśli stan tych rozjazdów jest dobry, wykolejają się one kiedy występują następujące czynniki „sprzyjające” przy jazdach na zboczenie:
gdy dochodzi do ograniczeń prędkości z tytułu granicznych wymiarów parametrów technicznych rozjazdu,
przy jazdach przez rozjazdy z prędkościami rzędu 10-20 km/h niezależnie od ich stanu technicznego,
przyjeździe z załączonymi silnikami trakcyjnymi - najczęściej przy rozruchu pociągów,
przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych - wysokie temperatury, brak opadów.
Lokomotywy serii ET22 posiadają świadectwo dopuszczenia typu do eksploatacji wydane przez Urząd Transportu
Kolejowego bezterminowo i bez żadnych ograniczeń. Takie świadectwo uzyskały również w Czechach.
Każdy podmiot kolejowy w przypadku niepokojących tendencji dotyczących wypadków kolejowych bezwzględnie powinien podejmować niezbędne działania techniczne, eksploatacyjne, utrzymaniowe czy też pracownicze w celu ich wyeliminowania. W przypadku lokomotyw serii ET22 dotyczy to zarówno CARGO jak i PLK.

CARGO:
wyposażyła 6 Zakładów Taboru w elektroniczne stanowiska diagnostyczne firmy TENS umożliwiające dokładną regulację układu biegowego lokomotyw, w trakcie bieżącego utrzymania lokomotywy tej serii podlegają szczególnemu nadzorowi, poddała modernizacji jedną lokomotywę serii ET22 (w szczególności w zakresie układu biegowego)- do chwili obecnej lokomotywa ta nie uległa wykolejeniu prowadząc zarówno pociągi pasażerskie jak i towarowe w różnych warunkach atmosferycznych i narożnych profilach linii.

PLK:
poleciła jednostkom odpowiedzialnym za utrzymanie i eksploatację drogi kolejowej doraźne smarownie iglic łukowych i szyn łukowych w rozjazdach szczególnie o promieniach 190 m i mniejszych oraz wzmożenia działań zmieniających do poprawy stanu technicznego rozjazdów,
zaleciła aby pociągi prowadzone lokomotywami ET22 w miarę możliwości nie były kierowane drogami przebiegu, w skład których wchodzą rozjazdy z ograniczeniami prędkości na kierunek zwrotny do 20 i mniej km/h,
wystosowała pismo do Prezesa UTK z prośbą o spowodowanie kompleksowego rozwiązania problemu związanego z eksploatacją lokomotyw serii ET22 w zakresie podatności tej serii na wykolejenie.

Proszę przyjąć do wiadomości, że zalecenie wydane przez Biuro Eksploatacji Centrali Spółki PKP PLK S.A. pismem nr IESz-51-01/07 z dnia 01 sierpnia 2007r. w sprawie jazd lokomotyw serii ET22 jest jednym z elementów jakie zarządca infrastruktury, jakim są PLK podejmuje w zakresie niezbędnych działań w celu ograniczenia liczby wykolejeń lokomotyw ET22.
Należy wyraźnie stwierdzić, że jest to wyłącznie zalecenie, a nie polecenie do bezwzględnego wykonania.
To dyżurny ruchu na konkretnej stacji jest najlepiej zorientowany po jakiej drodze przebiegu może przepuścić, przyjąć lub wyprawić pociąg.
Jeżeli nawet dojdzie do wykolejenia lokomotywy na tym rozjeździe to w żadnym przypadku nie będzie z tego tytułu w jakikolwiek sposób współodpowiedzialny za to wykolejenie, tak jak maszynista, który prowadził pociąg na tym rozjeździe z załączonymi silnikami trakcyjnymi.

Reasumując mam nadzieję, że przedstawiona bardzo szczegółowo informacja dotycząca problematyki związanej z lokomotywami serii ET22 pozwoli ZZDR PKP na bardziej obiektywne spojrzenie i stonowanie swoich emocji w szczególności w stosunku do Głównego Inspektoratu Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego. Pragnę stwierdzić, ze IBR niczego nie ukrywa, a wręcz przeciwnie przedstawiona przez niego analiza dotycząca wykolejeń lokomotyw serii ET22 przedstawia wszystkie aspekty, zarówno leżące po stronie tej lokomotywy jak i stanu technicznego infrastruktury.

Jednocześnie informuję, że w ostatnim okresie czasu PKP CARGO podjęło decyzję o kompleksowej modernizacji lokomotyw serii ET22 na wzór pierwszej zmodernizowanej lokomotywy ET22-2000. Decyzja ta niewątpliwie zdecydowanie wpłynie na radykalne ograniczenie wykolejeń lokomotyw tej serii w najbliższych latach .
Proponuję również zorganizowanie spotkania Głównego Inspektora Bezpieczeństwa Ruchu Kolejowego oraz Biura Eksploatacji Centrali PKP PLK S.A. z przedstawicielami ZZDR PKP dla pełnego wyjaśnienia wszystkich aspektów związanych z problematyką wykolejeń lokomotyw serii ET22 w dogodnym dla ZZDR PKP terminie.

CZŁONEK ZARZĄDU
Zbigniew Zarychta
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Grudzień 2007

Wymiar urlopu a ilość dni wolnego
Od pierwszego stycznia 2004 mianowicie należy rozróżnić:
wymiar urlopu przysługujący danemu pracownikowi,
ilość dni wolnego jakie pracownik otrzyma w zamian za przysługujący mu wymiar urlopu.
Do tej pory powyższe dwie wartości były równe dlatego nie było potrzeby ich rozróżnienia. Był po prostu „urlop” i tyle.
Od 1 stycznia 2004 pracownik może mieć inny wymiar urlopu i inną ilość przyznanych dni wolnych.
Różnice nie pojawią się jednak jeżeli dobowy wymiar czasu pracy równa się 8 godzinom.
Tylko więc w przypadku gdy dobowy wymiar czasu pracy jest większy lub mniejszy od 8 godzin będzie pojawiała się potrzeba dokonania przeliczeń.

Wymiar urlopu
Wymiar urlopu wynosi:
20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat,
26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat.
W przypadku pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze czasu pracy wymiar urlopu należy ustalić proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.
Podstawowy wymiar urlopu (20 lub 26 dni) należy pomnożyć przez ułamek będący wymiarem czasu pracy np. 1/2 , 1/4.
Jeżeli wynikiem powyższego mnożenia będzie liczba będąca ułamkiem, należy zaokrąglić ją do pełnego dnia.
Może zdarzyć się, że w trakcie danego roku pracownik nabędzie prawo do wyższego wymiaru urlopu. W takim wypadku pracownikowi przysługuje urlop uzupełniający.
Załóżmy, że pracownik skończył 10 lat pracy 14.11.2007r. Do 14 listopada miał prawo wykorzystać 20 dni urlopu, po 14 listopada dodatkowe sześć.
Łącznie więc w roku 2007 będzie miał prawo do 26 dni urlopu.

Okres zatrudnienia
Wymiar należnego urlopu zależy od okresu zatrudnienia.
Do okresu zatrudnienia wlicza się wszystkie okresy poprzedniego zatrudnienia.
Nie ma w tym wypadku znaczenia jak poprzednie stosunki pracy zostały zakończone i czy istniały pomiędzy nimi przerwy w zatrudnieniu.
Do okresu zatrudnienia wlicza się z tytułu ukończenia:
zasadniczej lub innej równorzędnej szkoły zawodowej - nie więcej niż 3 lata,
średniej szkoły ogólnokształcącej - 4 lata,
średniej szkoły zawodowej - nie więcej niż 5 lat,
szkoły policealnej - 6 lat,
szkoły wyższej - 8 lat.
Pamiętać należy jednak o dwóch zasadach:
powyższe okresy nauki nie podlegają sumowaniu - jeżeli więc po liceum skończyłem studia to nie należy mi się 12 lat tylko 8,
jeżeli pracownik w trakcie nauki był równocześnie zatrudniony, do okresu zatrudnienia wlicza tylko jeden okres - ten korzystniejszy.
Jeżeli więc w okresie studiów rok pracowałem, korzystniejsze będzie dla mnie gdy wezmę owe 8 lat za studia.
Jeżeli w okresie studiów pracowałem 5 lat bardziej opłaca mi się wziąć 4 lata z tytułu liceum i 5 lat z tytułu pracy, czyli razem 9 lat.

Dni wolne w zamian za wymiar urlopu
W zamian za swój wymiar urlopu pracownik powinien otrzymać dni wolne od pracy (mechanizm ten nazywamy właśnie udzieleniem urlopu).
Zgodnie ze znowelizowanym kodeksem pracy istnieją dwie podstawowe zasady rządzące udzielaniem urlopu: urlopu należy udzielać w dni, które są dla pracownika dniami pracy zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, urlopu udziela się w wymiarze godzinowym.
ad) 1
Pierwsza zasada nie wymaga szerszego omówienia. W typowym przypadku pracownik pracuje od poniedziałku do piątku więc urlopu udziela mu się w te dni. Jeżeli pracownik nie pracuje w poniedziałki, urlopu udziela mu się od wtorku do piątku itp.
ad) 2
Druga zasada obowiązuje od 1 stycznia 2004.
Zgodnie z nią pracownikowi w danym dniu udziela się tyle godzin urlopu ile zgodnie z obowiązującym go systemem czasu pracy w danym dniu powinien przepracować.
Do obliczeń przyjmuje się, że 1 dzień wymiaru urlopu równa się ośmiu godzinom pracy.
Przykład 1:
Pracownik pracuje 5 dni w tygodniu po 8 godzin (poniedziałek - piątek).
Pracownik chce wziąć wolne od poniedziałku do piątku.
Obliczenia:
krok 1
Obliczenie liczby godzin nieobecności
5 dni wolnego x 8 godzin = 40 godzin
krok 2
Przeliczenie liczby godzin nieobecności na ilość dni z wymiaru urlopu
40 godzin / 8 godzin = 5 dni wymiaru urlopu
Odpowiedź:
Aby wziąć 5 dni wolnego od poniedziałku do piątku pracownik powinien skorzystać z pięciu dni ze swego wymiaru urlopu.
Jak widać więc w przypadku tradycyjnego (5 dni x 8 godzin) rozkładu czasu pracy robienie jakichkolwiek obliczeń mija się z celem.
Jeden dzień wolnego to po prostu jeden dzień z wymiaru urlopu.
Przykład 2:
Pracownik chce mieć wolne od poniedziałku do piątku.
Pracownik ten pracuje tylko w poniedziałek, wtorek i piątek po dwanaście godzin.
Obliczenia:
krok 1
Obliczenie liczby godzin nieobecności
3 dni wolnego x 12 godzin = 36 godzin
krok 2
Przeliczenie liczby godzin nieobecności na ilość dni z wymiaru urlopu
36 godziny / 8 godzin = 4,5 dni wymiaru urlopu
Odpowiedź:
Aby wziąć dni wolnego od poniedziałku do piątku pracownik powinien skorzystać z 4,5 dnia ze swego wymiaru urlopu.
Pamiętać należy ponadto o zasadzie, iż pracownikowi nie wolno udzielać urlopu na część jego dniówki.
Wyjątkiem jest sytuacja gdy pracownikowi po wykorzystaniu całego wymiary urlopu pozostaje końcówka, która nie jest w stanie pokryć całego dnia roboczego - jedynie w takim przypadku pracownik może dostać urlop przykładowo na 4 godziny (ze wszystkich 8 lub 12 godzin) w danym dniu.